arcadikanea.gr team
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης έχοντας δημιουργήσει το πρώτο στρατόπεδο των ελληνικών δυνάμεων πολιορκεί την Καρύταινα. Ο απελευθερωτικός αγώνας κράτησε πολλά χρόνια. Όμως, πάντα υπάρχει η «πρώτη» και η «τελευταία» μάχη. Η τελευταία έμεινε στην Ιστορία ως «η μάχη της Πέτρας» και διαδραματίστηκε το 1829. Όμως, η πρώτη έγινε σε αρκαδικά χώματα και μάλιστα στην Καρύταινα.
Οι πρώτες συμπλοκές και συγκρούσεις είχαν γίνει στην Πελοπόννησό, όταν μια ομάδα ένοπλων Ζυγοβιστινών, υπό τον Θ. Καρδαρά και μια άλλη αποτελούμενη από Στεμνιτσιώτες και Δημητσανίτες υπό τον Κων/νο Αλεξανδρόπουλο αποφάσισαν να κάνουν επίθεση στους Τούρκους κατοίκους της Καρύταινας. Οι Τούρκοι το έμαθαν και κλείστηκαν στο φρούριο χωρίς όμως εφόδια. Ο Κολοκοτρώνης δεν άργησε να το μάθει και μάλλον έσωσε τους πρωταγωνιστές από δυσάρεστες εξελίξεις.
Λίγο πριν φτάσει στην Καρύταινα, πληροφορήθηκε ότι Τούρκοι του Φαναριού ετοιμάζονταν να στείλουν βοήθεια στους πολιορκημένους της Καρύταινας. Οι Τούρκοι του Φαναριού σκόπευαν να καταφύγουν στην Τριπολιτσά, για αυτό ενώθηκαν με άλλους που επίσης πήγαιναν να κλειστούν σε κάστρα. Συνολικά, οι Τούρκοι αριθμούσαν 5.000, εκ των οποίων 1.700 ήταν ένοπλοι. Από πλευράς τους, οι Έλληνες του Φαναριού, μαζί με άλλους γύρω περιοχών, ξεκίνησαν και αυτοί για να χτυπήσουν τους Τούρκους που κατευθύνονταν προς την Τριπολιτσά.
Ο Γέρος του Μοριά κατάλαβε τον κίνδυνο για τους πολιορκητές του φρουρίου της Καρύταινας καθώς και το πόσο θα άλλαζαν τα δεδομένα εάν ενισχύονταν οι Τούρκοι της Τριπολιτσάς. Τότε για να τους αλλάξει τα σχέδια, μαζί με λίγους Μανιάτες κατέλαβε τη θέση του Αγίου Αθανασίου, από όπου θα περνούσαν οι Τούρκοι. Ήταν 27 Μαρτίου 1821. Παράλληλα, έστειλε απεσταλμένους να ειδοποιήσουν τον Ζανέτο Χριστόπουλο και τον Ηλία Μαυρομιχάλη για να συνδράμουν.
Ενώ ξημέρωνε 29 Μαρτίου, οι Τούρκοι του Φαναριού έφτασαν στη διάβαση του Αγίου Αθανασίου, όπου περίμενε ο Κολοκοτρώνης με τους περίπου 300 Μανιάτες του. Ακολούθησε σκληρή σύγκρουση που διήρκεσε έξι ώρες, ο Κολοκοτρώνης και οι άνδρες του απέκρουαν 1.700 ένοπλους Τούρκους.
Κάποια στιγμή ωστόσο τελείωσαν τα πυρομαχικά των Ελλήνων, και η άμυνά τους εξασθένησε όταν τραυματίστηκαν οι οπλαρχηγοί τους. Οι Τούρκοι κατάφεραν να περάσουν και να προχωρήσουν προς τη γέφυρα του Ρουφιά (Αλφειού). Ο Κολοκοτρώνης τους πρόλαβε με τη συνοδεία 20 ανδρών. Οι αδερφοί Πλαπούτα πλησίαζαν κι αυτοί με τις δικές τους δυνάμεις στο σημείο.
Οι Μανιάτες του Κολοκοτρώνη προσπαθούν να κρατήσουν τη γέφυρα. Για καλή τους τύχη, οι άνδρες του Ζανέτου Χριστόπουλου χτύπησαν την τουρκική δύναμη στα μετόπισθεν, με αποτέλεσμα οι Τούρκοι – λόγω της επικείμενης άφιξης των Πλαπουταίων- να κατευθυνθούν προς άλλη διάβαση, στη θέση Χαλήλαγα. Όμως, ο ποταμός ήταν αδιάβατος, και κατά την απόπειρα να περάσουν πολλοί έχασαν τη ζωή τους, μεταξύ των οποίων πολλές γυναίκες και παιδιά. Έλληνες πολεμιστές τους χτυπούσαν και από τις δύο όχθες του ποταμού. Συνολικά, οι τουρκικές απώλειες, σε ενόπλους και γυναικόπαιδα ανήλθαν σε 500 άτομα. Τελικά, τους βοήθησαν να περάσουν οι Τούρκοι της Καρύταινας, που βγήκαν από το κάστρο, έσπασαν τη γραμμή των πολιορκητών και κατάφεραν να φτάσουν στο σημείο και να διασώσουν τους υπόλοιπους.
Η συγκεκριμένη μάχη, στη γέφυρα του Αλφειού, κοντά στην Καρύταινα, θεωρείται η πρώτη σημαντική μάχη της Ελληνικής Επανάστασης, και το αποτέλεσμά της έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανύψωση του ηθικού των Ελλήνων της περιοχής.
Στο τέλος, οι πολιορκημένοι έστειλαν απεσταλμένους στην Τριπολιτσά, ζητώντας ενισχύσεις. Σύμφωνα με τις πηγές οι οπλαρχηγοί δεν άκουσαν την πρόταση του Κολοκοτρώνη να καταληφθεί το Σάλεσι, ως κομβικό σημείο από το οποίο θα μπορούσε να ανακοπεί η πορεία της τουρκικής δύναμης. Η τουρκική δύναμη επέτρεψε στους πολιορκημένους να βγουν και όλοι μαζί επέστρεψαν στην Τριπολιτσά.
Παρά την τελική έκβαση, οι μάχες αυτές – αρχής γενομένης με την πολιορκία του κάστρου των Καλαβρύτων- είχαν ως αποτέλεσμα τη γενίκευση της επανάστασης στην Πελοπόννησο. Η πίεση ώθησε τους Τούρκους να κλειστούν στα κάστρα της Πάτρας, του Ακροκορίνθου, της Μονεμβασιάς, της Κορώνης, της Μεθώνης και του Νεοκάστρου. Ενώ οι περισσότεροι κατέφυγαν στην Τριπολιτσά- η οποία θα έπεφτε στις 23 Σεπτεμβρίου.
Πηγή: Ιστορία του Ελληνικού Έθνους- Τόμος ΙΒ: Η Ελληνική Επανάσταση (1821-1832)- Εκδοτική Αθηνών Α.Ε.
