Πάνε κιόλας δέκα χρόνια, από τότε που έδωσα Πανελλήνιες Εξετάσεις. Θυμάμαι
τέτοιες ημέρες, το πόσο ανάγκη είχα να κυλήσει ο χρόνος, όσο πιο γρήγορα γινόταν.
Έχοντας στερηθεί αρκετές στιγμές ελευθερίας μέσα στην χρονιά, τώρα έπρεπε να
βάλω τα δυνατά μου για να «πετύχω», αλλά και να μην «πάει χαμένη» όλη η
προσπάθειά μου. Και κάπως έτσι, μη έχοντας άλλη επιλογή, όπως φαινόταν τότε,
έβαλα πράγματι τα δυνατά μου.
Τελικά, ο στόχος επετεύχθη και οι Πανελλήνιες πέρασαν, όπως περνάνε από τη
ζωή μας σχεδόν παρόμοιες κρίσιμες καταστάσεις. Κι όπως συνήθως συμβαίνει με
αυτές, μας αφήνουν πίσω τους μια θύμηση. Και μπορώ να ομολογήσω ότι η θύμηση
των Πανελληνίων για πολλούς είναι αρκετά στερητική και πολλές φορές αποκτά έναν
πολωτικό χαρακτήρα της τάξης του όλα ή τίποτα, επιτυχία ή αποτυχία, νικητής ή
χαμένος. Μα, πόσο άκαμπτος και δυσλειτουργικός μοιάζει αυτός ο τρόπος σκέψης;
Ας αναρωτηθούμε όμως και κάτι ακόμα. Γιατί οι Πανελλήνιες και η επιτυχία σε
αυτές τις συγκεκριμένες εξετάσεις έχουν τόσο καθοριστική σημασία για τη ζωή του
ατόμου, που μάλιστα πολλές φορές χαρακτηρίζουν το ίδιο το άτομο και όχι την
προσπάθειά του ή τις δεξιότητές του; Και κάτι ακόμα. Τελικά, όντως οι μαθητές και
οι μαθήτριες της Γ Λυκείου είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι/ες για να
αποφασίσουν το αντικείμενο που πραγματικά θέλουν να ακολουθήσουν
επαγγελματικά; Και ποιο ρόλο σε όλα αυτά διαδραματίζει η κοινωνία και η
οικογένεια;
Φυσικά είναι ερωτήματα που δεν μπορούν τόσο εύκολα να απαντηθούν, όμως
μπορούν να αποτελέσουν τροφή για τον δικό μας προσωπικό αναστοχασμό και
μπορούν να μας θυμίσουν, πως νιώθαμε εμείς ως μαθητές, όταν δίναμε Πανελλήνιες
και τι ήταν αυτό που θα θέλαμε να ακούσουμε από τους γονείς μας, από τους
καθηγητές μας, από τους συγγενείς μας.
Σίγουρα, η ενθάρρυνση, η ενίσχυση και ο καθησυχασμός ότι η προσπάθεια είναι
αυτή που μετράει και όχι το αποτέλεσμα, λειτουργούν πολύ ανακουφιστικά. Αλλά και
η έκφραση σκέψεων και συναισθημάτων βοηθούν στο να χτιστεί μια υγιής σχέση που
λειτουργεί σαν ασπίδα προστασίας σε στιγμές άγχους του μαθητή. «Είμαι εδώ για ό,τι
χρειαστείς», «πώς μπορώ να σε βοηθήσω;», «μπορείς να μου μιλήσεις, είμαι εδώ για
να σε ακούσω», «είμαι πολύ περήφανος για την προσπάθεια που κάνεις», «είναι λογικό να νιώθεις πίεση, τι μπορώ να κάνω για να νιώσεις καλύτερα;», «νομίζω ότι
έχεις κουραστεί πολύ, έλα να κάνουμε ένα διάλειμμα». Τέλος, είναι πολύ σημαντικό
τα μέλη του οικογενειακού συστήματος να μη μεταδίδουν τις εντάσεις, την πίεση και
το άγχος που μπορεί να βιώνουν, καθώς μπορεί να επηρεάσουν την συναισθηματική
κατάσταση του υποψήφιου. Θυμήσου κάποτε ήσουν εσύ στη θέση του…
Καλή επιτυχία σε όλους!
Δουρίδα Ελένη
Ψυχολόγος
